CSR، یا همان مسئولیت اجتماعی مفهومی است که این روزها فعالیت‌های بسیاری از برندها را سمت‌وسو می‌دهد. شاید بهتر باشد قبل از اینکه به سراغ مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها برویم اول کمی درباره‌ی  اصل مسئولیت اجتماعی حرف بزنیم. پُر واضح است که هر کدام از ما به عنوان یک انسان مسئولیت‌هایی بر دوش داریم که بخشی از آنها به ارتباط بین ما و جامعه مرتبط است. شاید بتوانیم به زبانی ساده‌تر بگوییم مسئولیت اجتماعی به نوعی وجدان ما در برابر جامعه و دیگر افراد آن است. بخشی از موفقیت‌های ما در بستر همین جامعه پدید آمده است و بسیاری از امکاناتی که برای رسیدن به اهدافمان منبعِ کمک و یاری بوده‌اند هم توسط همین اجتماع به ما داده شده است. پس کاملا منطقی است که ما هم در مقابل، مسئولیت‌ها و وظایفی در جامعه داریم که باید به آنها پایبند باشیم.

حالا بیایید این موضوع را به شرکت‌ها و سازمان‌ها بسط دهیم. قبول دارید جامعه در موفقیت آنها سهم مهمی دارد؟ و این سهم را مطالبه هم می‌کند، یعنی چه؟ در این نوشته قصدمان بر این است که با مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و اقداماتی که در این راستا انجام می‌دهند بیشتر آشنا شویم.

مسئولیت اجتماعی شرکتی (Corporate Social Responsibility)

مسئولیت اجتماعی شرکتی از آن واژه‌هایی است که زیاد استفاده می‌شود و تقریبا همه با مفهوم آن آشنایی دارند، اما راستش را بخواهید معنای دقیق که همه بر آن اتفاق نظر داشته باشند، وجود ندارد. در موج اول این پدیده که از آمریکا و سیستم سرمایه‌داری آن سرچشمه گرفته، مردم از افراد ثروتمند آن زمان سهم جامعه از ثروتشان را خواستار شدند. آنها هم در هیبت شخصی و یا شرکتی نسبت به انجام یک سری اقدامات که کار خیر می‌دانستند نسبت به این خواسته‌ها عمل کردند. هنوز هم بعضی از شرکت‌ها کارهای خیرشان را به مسئولیت اجتماعی نسبت می‌دهند.

اما درواقع مسئولیت اجتماعی آن دسته از فعالیت‌های شرکت‌هاست که در راستای عمل به وظایف خود و منفعت رساندن به جامعه و افراد آن انجام می‌دهند. یعنی آنها علاوه بر سودآوری و منفعت خود باید تعهدان اجتماعی و زیست‌محیطی را بپذیرند و به آنها پایبند باشند. مسئولیت اجتماعی دنیای مادی و اقتصادی شرکت‌ها را با دنیای اخلاقی و انسانی پیوند می‌زند. پیتر دارکر در جایی گفته است سود برای شرکت‌ها همچون اکسیژن برای انسان‌هاست. کمبودش موجب نابودی است اما اینکه فکر کنیم، زندگی تنها نفس کشیدن است یعنی جوهره‌ی اصلی زندگی را گم کرده‌ایم.

انواع مسئولیت‌های اجتماعی

مسئولیت‌های اجتماعی محیطی: اقداماتی در جهت حفط محیط‌زسیت و زمین. مانند پاک کردن ردپای کربنی و استفاده از مواد زیست‌تخریب‌پذیر

مسئولیت‌های اجتماعی خیرخواهانه: از اسمش پیداست که اقداماتی را شامل می‌شود که با نیت خیر انجام می‌شوند. انواع کمپین‌هایی که به حل معضلات اجتماعی کمک می‌کند، مثلا برجسته‌سازی وضعیت تغذیه‌ی کودکان کار

مسئولیت‌های اجتماعی اخلاقی: مانند دوری از کارهای خلاف قانون و یا همکاری با متخلفان

مسئولیت‌های اجتماعی نیروس انسانی: ایجاد محیطی امن و سازنده برای کارکنان و …. در این دسته جای می‌گیرند.

در ایزو ۲۶۰۰۰، مسئولیت اجتماعی یک سازمان، اینگونه تعریف شده است: پذیرفتن مسئولیت در قبال تاثیرات و پیامدهای تصمیم‌ها و فعالیت‌های سازمان (محصولات، خدمات، فرآیندها) بر جامعه و محیط‌زیست، به‌طور شفاف و اخلاقی که موارد زیر را در برمی‌گیرد:

• مشارکت در توسعه پایدار، شامل بهداشت و رفاه جامعه.
• در نظر گرفتن انتظارات ذی‌نفعان.
• تطابق با قوانین و سازگاری با هنجارهای رفتاری بین‌المللی.
• یکپارچه‌سازی مسئولیت اجتماعی در سراسر سازمان و استفاده از آن در روابط خود.

شرکت‌های پیشرو همیشه سعی می‌کنند با میزان کردن دغدغه‌های اقتصادی و اجتماعیشان، مسئولیت‌های اجتماعیشان را جدی بگیرند. در ادامه به بررسی CSR در صنعت رستوران‌داری می‌پردازیم.

مسئولیت اجتماعی در صنعت رستوران‌داری

حالا به ذهنتان رجوع کنید، لیست رستوران‌های محبوب و یا حتی دوست‌نداشتنی، کافه‌های دنج یا پرطمطراق را بیرون بکشید و به مسئولیت‌های اجتماعی که فکر می‌کنید باید بپذیرند و یا اقداماتی که از سمت آنها در این راستا مشاهده کرده‌اید را بررسی کنید.

در بخش مسئولیت‌های اجتماعی محیطی هدف، حفظ زمین و هوای ارزشمندمان است. بازیافت و جداسازی زباله‌ها، تولید کمتر زباله و استفاده‌ی کمتر از ظروف پلاستیکی، بسته‌بندی که قابل استفاده مجدد باشد، آسیب نرساندن به طبیعت در پروسه ساخت و نگهداری ساختمان، تلاش برای کاهش آلودگی نوری و صوتی در اطراف رستوران، استفاده از مواد و مصالح دوست‌دار زمین در ساختمان، طراحی و وسایل، استفاده بهینه از آب، برق و دیگر انرژی‌ها و … بخشی از اقداماتی است که به نظر می‌رسد رستوران‌ها و کافه‌ها می‌توانند با انجامشان قدم مهم و سبزی بردارند.

در بخش خیرخواهانه اختصاص دادن بخشی از درآمد خود برای اقشار محروم، زنده کردن فرهنگ غذایی بخش‌های مختلف کشور می‌توانند کمک‌کننده باشند.

در بخش اخلاقی هم جانب حق و انصاف را در تمامی زمینه‌ها نگاه داشتن، مثل استفاده از محصولات مرغوب و تازه و دوری از تبلیغ غذای ناسالم.

مسئولیت‌های اجتماعی مرتبط با سرمایه‌های انسانی: استخدام نیروها از بین افراد توان‌یاب و یا دارای سابقه کیفری، افراد بی‌تجربه و کم‌سابقه‌، آموزش صحیح نیروها، دوری از هرگونه برخورد جنسیت‌زده و یا نژاد پرستانه در این دسته از وظایف جای می‌گیرد.

رستوران ارکیده و توچه ویژه به مسئولیت اجتماعی

در مجموعه رستوران‌های ارکیده با ۶۵ سال قدمت، مسئولیت‌های اجتماعی با جدیت پیگیری می‌شود که در ادامه به بررسی برخی از آنها می‌پردازیم:

• پاکسازی همیشگی محیط اطراف رستوران مانند ساحل متل‌قو.
• ایمن‌سازی محیط برای کودکان
• ایمن‌سازی و تسهیل رفت‌وآمد افراد توان‌یاب
• طراحی منو با خط بریل برای نابینایان
• بزرگداشت روزهای خاص سال (روز زن، مناسبت‌های ملی و …) با اختصاص دادن کد تخفیف
• اختصاص دادن بخشی از تولید غذای روزانه برای افراد کم‌توان جامعه
• استفاده از مواد زیست‌تخریب‌پذیر در بسته‌بندی
• استفاده از ظروفی با قابلیت چندبار استفاده در ارسال سفارشات آنلاین
• هزینه ارسال رایگان
• نظرسنجی بعد از سفارشات آنلاین در جهت تکریم مشتریان
• توجه به تنوع جنسی، قومیتی و … در استخدام کارکنان

ارکیده باور دارد، ارتباط دوسویه با جامعه در پیشبرد اهداف مجموعه و قدم برداشتن در مسیر آبادانی کشور، ضمن اینکه وظیفه‌ای مهم است، موجبات موفقیت بیشترش را هم فراهم می‌کند.