پرتقال برای چی خوبه؟ خاصیت پرتقال آنقدر زیاد است که وقتی سرما میخوریم اولین میوه ای است که برای بهبود سریع تر پیشنهاد میشود. از طرفی دیگر، دانشمندان بر این باور هستند که مصرف روزانه یک واحد پرتقال میتواند نقش بسیار پر زیادی در بهبود سلامت فیزیکی بدن ایفا نماید. ما میخواهیم در این سری از مطالب ارکیده، شما را با خواص و فواید پرتقال آشنا کنیم و و از مواد مغذی موجود در آن بگوییم.
پرتقال منبع بسیار خوبی از ویتامین و مادههای معدنی بسیار، به خصوص ویتامین C، تیامین، فولات و پتاسیم به حساب میآید. بعضی از ویتامینها و مواد معدنی موجود در این میوهی مغذی به شرح زیر میباشد.
• ویتامین C: پرتقال منبع عالی برای ویتامین C محسوب میشود. یک عدد پرتقال بزرگ، ۱۰۰ درصد از نیاز روزانهی بدن به این ویتامین را تامین میکند.
• تیامین: تیامین جز یکی از هشت ویتامین B محسوب میشود که به آن ویتامین B1 نیز گفته میشود.
• فولات: فولات که به عنوان ویتامین B9 یا اسید فولیک نیز شناخته میشود، عملکردهای ضروریای در بدن انجام میدهد و در بسیاری از مواد غذایی گیاهی وجود دارد.
• پتاسیم: پرتقال منبع عالی از پتاسیم به شمار میرود. مصرف پرتقال میتواند فشار خون روا در افراد مبتلا به فشار خون بالا کاهش بدهد و خطر ابتلا به بیماری قلبی را کم کند.
تحقیقات نشان میدهند که ترکیبی به نام دی- لیمونن در پرتقال موجود است که میتواند از انواع سرطانهای مختلف مثل سرطان ریه، سرطان پستان و سرطان پوست جلوگیری کند. آنتیاکسیدانها و ویتامین C موجود در پرتقال مباعث تقویت سیستم ایمنی بدن گردیده و سلولهای سرطانی را از بین میبرد.
پرتقال حاوی پتاسیم بوده و به تنظیم فشار خون کمک مینماید. تنظیم فشار خون علی الخصوص برای کسانی که دارای مشکل بیماری فشار خون بالا هستند، یکی از اساسیترین خواص و فواید پرتقال برای بدن میباشد.
پرتقال به خاطر داشتن فیبر و مواد مغذی، به بهبود هضم و کاهش التهاب گوارشی کمک میکند و همچنین باعث درمان مشکلاتی مانند تقویت روده، شکاف معده و اسهال میشود.
یک فنجان پرتقال ۸۵ کالری داشته و دارای ۳/۴ گرم فیبر است که باعث تقویت حرکات منظم روده و احساس سیری در دراز مدت میشود. خوردن پرتقال ناشتا برای لاغری و کاهش وزن از قدیم مورد توجه طب سنتی ایرانی و اسلامی و طب مدرن بوده است.
مطالعات نشان میدهند که خوردن پرتقال برای بیماران دیابتی بسیار مفید میباشد. پرتقال باعث کاهش سرعت جذب قند و بهبود وضعیت افراد مبتلا به بیماری دیابت میگردد و به همین دلیل است که میگویند پرتقال برای سلامت بدن و تنظیم قند خون مفید است.
پرتقال دارای فیبر میباشد که به کاهش کلسترول خون و بهبود عملکرد کبد کمک مینماید. فیبر به دلیل خواص ضد التهابی و قابض عروقیاش، به کاهش التهاب کبد کمک میکند و از تجمع چربی در سلولهای کبد جلوگیری مینماید.
طبق مطالعاتی که در ژاپن انجام شده، خوردن پرتقال ماندارین سرطان کبد را کاهش میدهد که میتواند تا حدودی به خاطر ترکیبات ویتامین A باشد که با عنوان کاروتنوئید شناخته شده است.
پرتقال بخصوص بخاطر وجود موادی به نام فلاونوئیدها،برای مغز بیسار مفید است. این مواد شیمیایی گیاهی بسیار مفید برای حفظ بافتهای مغزی میباشد. از جمله این فلاونوئیدها، هسپریدین و نارینژنین قابلیت عبور از سد خونی مغزی را داشته و به حفظ و بهبود وضعیت سلولهای مغزی کمک مینماید.
یکی از مهمترین دلایل سکته قلبی، مسدود شدن رگهای قلب امیباشد که معمولاً به دلیل سبک نادرست زندگی و مصرف غذاهای مضر اتفاق میافتد. پرتقال دارای مقادیر زیادی از انواع فلاونوئید مثل «هسپریدین» میباشد که با کاهش کلسترول از انسداد عروق جلوگیری مینماید. این موضوع باعث بهبود عملکرد قلب و جلوگیری از حمله قلبی میشود.
آنتیاکسیدان و ویتامین C موجود در پرتقال روند پیری را کند کرده و با حذف رادیکالهای آزاد از پیر شدن پوست زودرس جلوگیری مینماید.
ویتامین C موجود در پرتقال به تولید کلاژن در بدن کمک کرده و از این رو موجب جلوگیری از ریزش موها میگردد.
یکی از مهمترین ویتامینهایی که برای رفع خستگی مغزی مفید است، ویتامین هایی است که بیشتر در مرکباتی همچون پرتقال موجود است.
پرتقال سرشار از ویتامین A، C و پتاسیم و آنتیاکسیدان بوده و به همین خاطر تأثیر زیادی بر بهبود بینایی و سلامت چشم دارد.
پرتقال سرشار از مواد مغذی مثل مواد معدنی و ویتامین های مختلف میباشد. برای نوزادان و کودکان، اینها در سالهای اولیه رشد آنها بسیار ضروری و حیاتی میباشند. اگر نوزادان مشکلاتی در رشد فیزیکی خود داشته باشند، خوردن آب پرتقال می تواند مکمل تغذیه آنها باشد. از طرفی دیگر تقریباً همه نوزادان و کودکان اغلب دچار سوء هاضمه می شوند. این در درجه اول به این دلیل میباشد که سیستم گوارش آنها به تدریج شروع به تقویت قدرت می نماید. ترکیبات پرتقال از این جهت مفید هستند زیرا فرآیند هضم را تحریک می کنند.
مصرف پرتقال در دوران بارداری نیاز بدن به ویتامین C را تامین مینماید. همچنین فواید دیگری نیز مانند موارد زیر دارا میباشد:
وقتی دچار بیماری سرماخوردگی میشوید، بدن به غذای بیشتری نیاز دارد که با ویروسهای این بیماری مبارزه کند. اما وقتی اشتهای شما کمتر میشود و دچار سوءهاضمه میشوید، میلی هم به خوردن غذا ندارید. اگرچه بسیاری از متخصصان علم پزشکی بر این باورند که در همین زمان بدن در حال مبارزه با ویروسهای سرماخوردگی است و بنابراین به غذای کمتری هم نیاز دارد. پرتقال با کاهش التهاب روده و درمان سوءهاضمه باعث هضم غذاهای مفید برای بدن در زمان سرماخوردگی میشود.
بهترین زمان برای نوشیدن آب میوه های طبیعی از جمله آب پرتقال صبح ناشتا و با شکم خالی میباشد. هنگام صبح که با شکم خالی آب پرتقال بنوشید، مواد مغذی موجود در آن به سرعت جذب بدن می گردد. همچنین کربوهیدرات های پیچیده ی موجود در آن، گلوکز را به آهستگی به انرژی تبدیل نموده و در طی روز منبع انرژی مداوم به شما می دهند.
مقدار توصیه شده برای مصرف آب پرتقال طبیعی در طول روز، یک سهم معادل ۲۴۰ میلی لیتر (به اندازه یک لیوان متوسط) امیباشد. برای کودکان، مصرف آب میوه های طبیعی بیش از ۱۲۰ میلی لیتر (حدود نصف لیوان) در روز توصیه نمی شود.
طبع پرتقال شیرین، سرد و تر و طبع پرتقال ترش، سرد و خشک است.
افراد بلغمی و سوداییمزاج بهتر است تا حد امکان از خوردن پرتقال پرهیز نمایند و در صورت مصرف با مصلح آن گلپر و نمک میل کنند. در طب سنتی عسل و گلنگبین، گلپر و نمک به عنوان مصلح پرتقال معرفی شدهاند، اما مصرف مصلح به مزاج فرد بستگی داشته و برخی افراد میتوانند این میوه را بدون مصلح مصرف نمایند.
پوست مرکبات و به ویژه پوست پرتقال، سرشار از خواصی است که از خواص پرتقال، مجزا میباشد؛ چرا که پوست پرتقال دارای مواد مغذی فراوانی میباشد که در گوشت پرتقال وجود ندارد. مثلا، یک آنتی اکسیدان خاص به نام پلی متوکسی فلاون ها (poly methoxy flavone) در پوست پرتقال موجود دارد که آثار مخرب رادیکال های آزاد بدن را از بین میبرد و احتمال بروز سرطان را کاهش میدهد.
همچنین پوست پرتقال نیز ویتامین سی داشته و در کنار آن سرشار از ویتامین A نیز است. پس، میتواند برای بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن و کاهش التهابات و همچنین محافظت از قدرت بینایی نیز مفید باشد.
هسپریدین و نوبیلتین موجود در پوست پرتقال از مواد ضد التهاب طبیعی محسوب میشود که میتواند عملکرد قلب را بهتر کرده و حملات قلبی را در بدن کاهش دهند.از طرف دیگر، پوست پرتقال در بهبود عملکرد گوارش و پاکسازی ریهها نیز تاثیرگذار است. در ایران پوست پرتقال را به شکل مربا و دمنوش مصرف مینمایند؛ چرا که به صورت خام، طعمی تلخ و زننده دارد.
پوست پرتقال دارای مقادیر زیادی فیبر است. فیبر موجود در پوست پرتقال دو برابر خود پرتقال میباشد. این ترکیب باعث احساس سیری بیشتر گردیده و اشتهای شما را کاهش میدهد. اگر میخواهید لاغر شوید، مصرف پوست پرتقال را در برنامهتان قرار دهید. استفاده از دمنوش پوست پرتقال به مرور باعث لاغری میشود. نکته جالب این است که ویتامینها و مواد معدنی موجود در پوست پرتقال بسیار بیشتر از خود پرتقال میباشد.
با وجود تمامی خواصی که برای پرتقال نام بردیم، دقت کنید که در مصرف آن زیاده روی نکنید، چون میتواند مضراتی داشته باشد.