فکرش را بکنید با صرف هزینه بسیار رب درست کرده اید و یا رب چند کیلویی از مغازه خریده اید و ناگهان با باز کردن رب و مشاهده کپک روی آن حس بدی به شما دست می دهد. در درجه اول امیدواریم که که همچین اتفاقی برای شما رخ ندهد، اما علت کپک زدن رب گوجه فرنگی خانگی یا خریداری شده از فروشگاه چیست؟ راه های جلوگیری از کپک زدن رب گوجه کدامند؟ آیا می توان از رب کپک زده استفاده کرد؟ بیایید اول ببینیم کپک چیست؟ با ما در این مطلب از ارکیده همراه باشید.
کپک چیست؟
کپک ها نوعی ضایعه غذایی هستند که بیشتر با رنگ های سفید یا آبی روی انواع مواد خوراکی مانند رب، ترشی و آبغوره دیده می شوند. با اینکه کپک ها باعث بیماری خطرناکی نمی شوند، اما ممکن است گاهی موجب ضعف سیستم ایمنی بدن می شوند . مقدار بیش از حد رطوبت یکی از اصلی ترین عوامل گسترش و افزایش کپک است ، اما همان طور که شاید خیلی از شما تجربه کرده باشید، نمی توان از شر کپک در محیط خنکی مثل یخچال هم درامان ماند.
علت کپک زدن رب خانگی
بی دقتی در زمان پخت رب گوجه فرنگی خانگی- بی دقتی در زمان نگهداری(پس از پخت) رب گوجه فرنگی خانگی
- ظرف نامناسب برای نگهداری رب گوجه فرنگی خانگی
بی دقتی در زمان پخت رب گوجه فرنگی خانگی
برای جلوگیری از کپک زدن رب به نکات زیر توجه کنید
- علت اصلی کپک زدن رب گوجه عدم حرارت دهی و جوش متناسب و ماندن آب در رب گوجه است.
- وقتی از نمک به اندازه کافی برای پخت رب گوجه فرنگی خانگی استفاده نکنید ممکن است باعث ایجاد کپک در رب شود.
- از آنجا که بی دقتی در نحوه نگهداری رب گوجه فرنگی خانگی تمام زحمات شما را هدر می دهد، پس به دمای محیط نگهداری توجه کنید .نگهداری رب گوجه در جای خنک می تواند مانع از کپک زدن شود.
- استفاده از ظروف نامناسب نگهدارنده رب گوجه فرنگی خانگی باعث کپک زدن رب می شود.همچنین ظروف نگهداری باید به محیط زیست ضرری وارد نکنند. از ظروفی که برای نگهدای رب استفاده میشود و متاسفانه تبلیغات فراوانی هم برای آن انجام شده ظروف پلاستیکی است که استفاده از آن با تکیه بر مفاهیم علمی توصیه نمیشود. بهترین ظرف برای نگهداری رب گوجه فرنگی خانگی شیشه و سفالی است،که بدلیل سختی دسترسی به ظروف سفالی از ظروف شیشه ای استفاده کنید.
- قرار دادن رب گوجه فرنگی خانگی در فریزر و یخچال و استفاده از روغن زیتون می تواند به کپک نزدن کمک کند. یک قاشق روغن زیتون را فقط برای یک بار روی رب گوجه فرنگی خانگی ای که در یخچال گذاشته اید بریزید . این کار دقیقا شبیه ساز یک عایق است.و کافیست در هر بار روغن را کنار زده و از زیر آن یک قاشق رب خارج کنید.البته نگهداری رب در فریزر منتقدان خاص خود را دارد و بعضی عقیده دارند که رب گوجه تازه سالم تر است. فقط حواستان باشد حتما قبل از ریختن رب در ظرف کاملا آن را شستشو و ضدعفونی کنید و برای برداشتن رب از ظرف از قاشق تمیز و خشک استفاده کنید.
در زمان پخت کوجه فرنگی به این نکات توجه کنید
استفاده از نمک به مقدار مناسب
اطمینان از نبود آب در گوجه فرنگی خانگی
جوشاندن دویاره رب تا آب آن گرفته شود.
برای فریز کردن رب خانگی چه کار کنم؟
از چند ظرف استفاده کنید: یکی از نکاتی که هنگام فریز کردن رب باید بدان توجه داشته باشید استفاده از چند ظرف است. یعنی بهتر است تمام رب ها را داخل یک ظرف بزرگ نریزید. وقتی تمام رب را داخل یک ظرف بریزید برای استفاده دچار مشکل خواهید شد. زیرا هربار مجبورید ظرف حاوی تمام رب ها را از فریزر خارج کنید و مقدار مورد نیاز خود را از آن خارج کنید. این کار ممکن است باعث شود رب بیش از حد در مجاورت هوا قرار گرفته و کپک بزند. همچنین اگر سهوا برای بیرون آوردن رب از یک قاشق چرب یا آلوده استفاده کنید تمام رب های شما خراب شده و حاصل زحماتتان از بین می رود. بنابراین برای فریزر کردن رب آن را در چند ظرف کوچک تقسیم کنید.
استفاده از بطری های آب معدنی: یکی از وسایلی که می توانید برای فریز کردن رب مورد استفاده قرار دهید بطری های آب معدنی است. اندازه کوچک یا بزرگ آن بستگی به نظر شما دارد. اما اگر از بطری های کوچک استفاده کنید بهتر است. زیرا می توانید هربار یکی از بطری ها را از فریزر خارج کرده و در یخچال قرار دهید. بعد از تمام شدن رب داخل آن نیز می توانید بطری خالی را دور بیندازید.
استفاده از کیسه های فریزر برای فریز کردن رب: اگر ظرف شیشه ای به اندازه کافی در اختیار ندارید و یا نمی خواهید از بطری آب معدنی برای فریز کردن رب استفاده کنید کیسه فریزر بهترین پیشنهاد برای شماست. برای این منظور رب را به صورت بسته بندی های کوچک داخل نایلون فریزر ریخته و در فریزر قرار دهید. در این حالت بهتر است یک ظرف مناسب مخصوص رب داشته باشید و هر بار یکی از بسته های رب را داخل آن ریخته و مصرف کنید. هنگام استفاده از کیسه فریزر حتما مراقب باشید که کیسه ها سالم باشند. زیرا اگر یکی از آنها سوراخ باشد آب رب خارج شده و کل فریزر شما را کثیف می کند. زیرا همانطور که گفته شد رب در فریزر به انجماد کامل نمی رسد.
اگر رب کپک زد می توان از آن استفاده کرد؟
بهترین و عاقلانه ترین کار آن است که رب را دور انداخته و دیگر مصرف نکنید. اما به چه علت نمی توان رب گوجه کپک زده را مصرف نمود؟ این امر بر می گردد به ساختار بیولوژیکی کپک ها. آنچه که ما به عنوان کپک می شناسیم در حقیقت نوعی قارچ سمی هستند که به وسیله اسپور یا همان هاگ تکثیر می شوند.
هنگامی که رب کپک می زند این کپک ها نوعی سم به نام مایکوتوکسین تولید می کنند. حتی اگر شما قسمت کپک زده و لایه زیرین آن را بردارید باز هم خطر وجود دارد. زیرا ممکن است سم به لایه های زیرین نیز نفوذ کرده باشد. همچنین هاگ های مولد این کپک ها نیز بسیار ریز بوده و با چشم قابل مشاهده نیستند. ممکن است این هاگ ها همچنان در رب گوجه باقی مانده باشند.
بنابراین به نظر می رسد حتی اگر کپک را به طور کامل از رب حذف کنید باز هم نمی توانید سم ناشی از آن و یا هاگ های مولد آن را از بین ببرید. پس بهتر آن است که قید رب کپک زده را بزنید و آن را داخل سطل آشغال بریزید تا خدای نکرده در مورد سلامت خود یا اعضای خانواده تان ریسک نکرده باشید.
البته تا کنون بیماری خطرناکی که منشا آن رب گوجه کپک زده باشد شناسایی نشده است. این کپک ها ممکن است باعث مسمومیت های خفیفی شوند. اما مواردی از آلرژی به کپک رب مشاهده شده که حتی منجر به مرگ شده است. شاید این موارد بسیار نادر باشند و کمتر کسی نسبت به رب گوجه کپک زده حساسیت داشته باشد اما به هر حال عقل سلیم می گوید که نباید بر سر سلامتی خطر کرد، آن هم به خاطر مقداری رب گوجه.
نتیجه گیری
همانطور که گفت شد رب گوجه کپک زده را نباید به هیچ عنوان مصرف نمود. کپک ها نوعی قارچ های سمی هستند که می توانند سلامت انسان را به خطر بیندازند. این قارچ ها نوعی سم به نام مایکوتوکسین تولید می کنند. حتی با برداشتن کپک ها این سم همچنان در رب باقی می ماند. همچنین هاگ های مولد قارچ نیز که میکروسکوپی هستند در رب وجود دارند. ممکن است بدن برخی از افراد نسبت به این سم یا هاگ واکنش های آلرژیک نشان دهد. پس بهتر است دیگر آن را مصرف نکنید.
