آش در زندگی ایرانیان روزگار گذشته  و در بین افراد زیادی جایگاه ویژه و خاصی داشته است . نفوذ این خوراک سنتی در جامعه پایبند به سنت ها ، تا آن جا عمیق و استوار بوده که در گذر زمان به طور عام واژه ( آش پز ) را به افرادی که آش می پختند و وظیفه پخت هر نوع غذایی را برعهده داشته عمومیت بخشیده است . سفره ایرانی ها در سده های گذشته ، از خوراکی مایع که در میان عام « آش » نامیده می شد ، خالی نبوده است . آش رشته یکی از معروف ترین و پرطرفدارترین آش های ایرانی است که علاوه بر وجهه سنتی آن به عنوان خوراک اصلی بسیاری از مراسم های مذهبی ما ایرانیان محسوب می شود ، استفاده در سفره های افطاری و نذری و دعا گرفته تا طرز تهیه آش نذری  تا آش پشت پا برای به سلامت برگشتن عزیزانمان .

این آش را غالبا با کشک و گاهی با سرکه و حتی با ترشی می خورند . بسته به ذایقه و عادت های خانوادگی از آش رشته به عنوان پیش غذا یا غذای اصلی استفاده می کنند .همچنین گاهی در مهمانی ها در فصل زمستان یا در مراسم افطار مسلمانان از آش رشته به عنوان پیش غذا استفاده می شود . آش رشته نذری همچون قیمه نذری در ماه مبارک رمضان و در ایام سوگواری امام حسین (ع) جایگاه ویژه ای دارد و از جمله غذاهای مناسب این ماه است .

در همدان و بعضی از مناطق غربی کشورمان نوع خاصی از آش رشته تهیه می شود که در اصطلاح به آن آش رشته ترشی گفته می شود . در این آش به غیر از کشک و ماست مقداری از میوه های خشک مثل آلو ترش و چغندر به آن اضافه می شود تا از انواع میوه ها هم در پخت آن استفاده شده باشد.

همانطور که می دانید رفته رفته به ایام سوگواری سالار شهیدان نزدیک می شویم و آش رشته نذری تقریبا یکی از پرطرفدارترین نذری ها در این ایام است ، در ادامه به طرز تهیه آش رشته نذری برای 50 نفر می پردازیم با ما همراه باشید. (اگر آش رشته نذری برای ۴۰ نفر می توانید مواد لازم جدول زیر را مقدار کمتری استفاده کنید.)

مواد لازم آش رشته نذری برای 50 نفر

مواد لازم آش رشته نذری برای ۲۰۰ نفر

مراحل پخت و تهیه آش رشته نذری جا افتاده و خوشمزه :

1-  بعد از اینکه همه مواد مورد نیاز را فراهم کردید ، قابلمه ای را برای پخت آش رشته نذری انتخاب کنید که ظرفیت آن دو برابر مواد باشد که آش له نشود .

2- داخل قابلمه آب بریزید و اجازه دهید به جوش بیاید بعد نخود و لوبیایی را که از شب قبل خیسانده اید به آب اضافه کنید و اجازه دهید به صورت نیم پز در بیاید یعنی مقداری نرم شود.

3- در این مرحله عدس را اضافه می کنیم زیرا زمان پخت عدس نسبت به حبوبات دیگر زودتر است و اگر از ابتدا آن را اضافه کنیم له می شود.

4- از پیاز و سیرها را به شکل دخواهتان خرد کنید و داخل روغنی که روی حرارت گذاشته اید و داغ شده تفت دهید تا به رنگ طلایی در بیایند در این مرحله میتوانید آرد و مقداری ادویه اضافه کنید .

5-  وقتی عدس هم پخته شد ، سبزی را به همراه نصفی از حجم سیر و پیازداغ به حبوباتمان اضافه کنید و اجازه دهید که باهم بپزند.ذز این مرحله دیگر لازم نیست درب قابلمه را ببندید زیرا باعث بد رنگ شدن آش می شود.

6 – وقتی آش رشته نذری جا افتاد در بیست دقیقه پایانی رشته ها را اضافه کنید ( زمان لازم برای پختن رشته ها 15 الی 20 دقیقه است )

7 – بعد از آنکه آش رشته نذریتان کاملا جا افتاد ادویه تان را که شامل نمک ، زردچوبه و فلفل است را میتوانید به آن اضاف کنید و آش را هم بزنید تا طعم ادویه وارد آن شود بعد از 5 دقیقه اجاق را خاموش کنید..

8 – وقتی آش رشته تان کمی سرد شد میتوانید آن را در ظرفهای مخصوص پذیراییتان بریزید و روی آنها را با نعناع داغ ، سیرداغ ، پیاز داغ و کشک مایع تزیین کنید و بعد سرو کنید .

نکات ریز و درشتی که به خوش طعم و خوش عطر شدن آش رشته نذریتان کمک می کند :

درست کردن آش رشته نذری یک کار  هنرمندانه است که با انجام این ترفندها شما هم میتوانید این کار را ممکن کنید

سوالی که معمولا پرسیده می شود “برای یک کیلو سبزی آش چقدر حبوبات لازم است” یا “برای سه کیلو سبزی آش چقدر حبوبات لازم است”

میزان حبوباتی که انتخاب میکنید با توجه به ذایقه تان می تواند متفاوت باشد اما معمولا اگر نسبت عدس به سایر حبوبات بیشتر باشد آش رشته تان طعم مطلوب تری پیدا می کند. و برای یک کیلو سبزی نصف پیمانه از هر حبوبات (به جز عدس) لازم است. بنابراین برای سه کیلو سبزی آش به 1.5 پیمانه حبوبات نیاز است.

• حبوباتی که در طرز تهیه آش نذری در نظر گرفته اید را حتما از یک روز قبل بخیسانید و در این مدت 2 تا 3 بار آب آنها را عوض کنید زیرا این کار باعث از بین رفتن نفخ آنها میشود و همچنین زمان پخت آش را به حداقل می رساند.
• خوشرنگ درست کردن نعناع داغ خیلی مهم است ، برای این کار ابیتدا روغن را داغ کنید سپس نعناع خشکتان را داغ روغن بریزید ، کمی تفت دهید و سریع بردارید تا نعناع سیاه رنگ نشود .
• برای اضافه کردن نمک به آش ددقت کنید زیرا رشته و کشک شور هستند ، برای اینکار قبل از اضافه کردن نمک آش را بچشید بعد به مقدار لازم به آن نمک اضافه کنید .
• حرارت انتخاب شده برای پخت آش رشته باید تند و مستقیم باشد تا مانع از خمیری شدن ، شل شدن و همچنین تغییر رنگ آش بشود .
• اگر میخواهید رنگ سبزی آشی تان شفاف بماند و تیره نشود بعد از اضافه کردن آن به آش بهتر است درب قابلمه را نبندید .
• اگر میخواهید آش رشته نذریتان لعاب دار باشد میتوانید مقداری اسفناج را به سبزی آشتان اضافه کنید .
• نکته دیگر اینکه بعضی ها به همراه عدس ماش هم به آش اضافه میکنند این کار کاملا بستگی به ذایقه تان دارد و سلیقه ای است .

خواص و ارزش تغذیه ای آش رشته

از بهترین غذا ها برای تامین رطوبت کافی بدن سوپ و آش با سبزیجات فصلی است .

در طرز تهیه آش نذری از مواد غذایی و حبوبات گوناگونی استفاده می شود که در اکثر مناطق جغرافیای کشور یافت می شود و قابل دسترس است . همانطور که در بالا گفته شد تهیه این آش در مناطق مختلف تفاوت هایی دارد و این یک نکته مثبت برای این غذا به حساب می آید زیرا می توان آن را برای تمامی گروه های سنی و بیماران خاص تغییر داد و به غذایی مغذی و سالم تبدیل کرد .

استفاده از مواد اولیه متنوع و قابل دسترس یکی از ویژگی های منحصر به فرد این آش قدیمی است . به کار گرفتن حداقل یک ماده غذایی ارزشمند از هر یک از گروه های اصلی مواد غذایی موجب افزوده شدن ارزش غذایی آن شده است .

استفاده از رشته از گروه نان و غلات ، حبوبات و سبزی های گوناگون بسته به منطقه ای که آش در آن پخت می شود و بالاخره کشک یا ماستی که به آن اضافه می شود ، مجموعه کاملی از گروه های غذایی را فراهم می کند .

لازم به ذکر است که هریک از مواد اضافه شده دارای ماده مغذی مخصوص به خود از انواع ویتامین ها گرفته تا املاح ، کربوهیدرات و، پروتیین و … هستند که همه آنها را در یک وعده غذایی در اختیار سلامت ما می گذارد  .

با اضافه کردن مواد غذایی که برای تزیین آش رشته به آن اضافه می کنیم نیز به ارزش غذایی آن می افزاییم.

برای آموزش پخت و دستور غذاهای نذری دیگر مقالات زیر را بخوانید:

برای طرز تهیه عدس پلو نذری این مقاله را مطالعه نمایید.

برای طرز تهیه قیمه نذری این مطلب را بخوانید.